Jong talent in de bouw: focus op duurzaamheid

Sommige jongeren kijken vooral omhoog als ze door een stad lopen: naar gevels, kozijnen en daken. Zien ze een oude leegstaande fabriek, dan fantaseren ze er erop los: hoe zou je die duurzaam kunnen ombouwen naar een gebouw dat weer gebruikt wordt? Vijf studenten van de Bachelor Bouwkunde aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen vertellen over hun bijzondere afstudeerprojecten. Ze zijn klaar voor de arbeidsmarkt.

‘Hang on Whatever (H.O.W) renovatieconcept’

De wens van bedrijven voor duurzame oplossingen groeit. Duurzame concepten en bedrijven staan hoog aangeschreven. Wij kozen voor ons afstudeerproject daarom voor een onderwerp dat bijdraagt aan het duurzaamheidsvraagstuk van bouwend Nederland. Dit hebben we gedaan in samenwerking met Schöck Nederland B.V. Dit bedrijf loopt voorop op het gebied van hoogwaardige en energie-efficiënte oplossingen van verankeringssystemen en wapenings-techniek. Naast het bieden van bestaande oplossingen hebben ze de ambitie om invulling te geven aan nieuwe innovatieve vraagstukken uit de markt.

Tijdens ons afstudeerproject wilden we komen tot een innovatief alternatief op traditioneel renoveren. Dat heeft geresulteerd tot het opzetten van het ‘Hang on Whatever (H.O.W.) renovatieconcept’. We hebben ons gefocust op het ontwikkelen van een verbindingszone die het mogelijk maakt om meerdere (woon)units aan een bestaand gebouw te hangen doormiddel van een one-fits-all concept. Uitgangspunt is het toevoegen van meerwaarde op een duurzame en circulaire wijze.

Wij kregen de unieke mogelijkheid om voor ons onderzoek twee keer een reis te maken naar Zweden. Dit was een mooie gelegenheid om onze eigen kennis en connecties internationaal te verbreden. In Zweden gingen we in gesprek met diverse bedrijven. We deden er inspiratie op en verdiepten ons in de klimaatdoelstellingen en gebouweisen zoals die in Zweden gelden. Ook konden we ons ‘H.O.W.-renovatieconcept’ presenteren tijdens een eigen event. Met de opgedane kennis en ervaringen hebben we een renovatieconcept kunnen ontwikkelen voor zowel de Zweedse als de Nederlandse markt.

Omdat er steeds meer vraag is naar duurzaamheid en circulariteit, was dit voor ons een zeer interessant onderzoek, dat in de toekomst een steentje zal kunnen bijdragen aan de verduurzaming van de bouw. 

Maurice Weimar  

afstudeerrichting: Architectuur  

Marwa Potmis 
Sanne van den Boom 

afstudeerrichting: Organisatie

Op de foto hierboven: Marwa Potmis, Maurice Weimar, Sanne van den Boom

Mathijs Jacobs (l) en Lotte Eijsackers

Circulair na-isoleren: de nieuwe standaard

Een groot en actueel probleem in de bouw is materiaalschaarste. We zullen zorgvuldiger moeten omgaan met de beschikbare grondstoffen en materialen. Dat kan in een circulaire economie. 

Veel oudere gebouwen hebben hun functionele en/of economische levensduur bereikt, maar nog niet hun technische levensduur. Met renovatie kan zo’n gebouw zijn oorspronkelijke functie terugkrijgen én economisch weer aantrekkelijk worden. Sloop kan ermee worden uitgesteld. Het Nationaal isolatieprogramma vanuit de Nederlandse overheid vereist dat woningcorporaties hun gehele portefeuille upgraden naar energielabel A, B, C of D. Deze verduurzamingsslag is mogelijk door de portefeuille van woningcorporaties te na-isoleren. 

Voor ons afstudeeronderzoek hebben we gezocht naar een circulaire oplossing voor de thermische upgrading van Wederopbouwflats: kunnen deze flats volgens circulaire- en duurzame principes worden na-geïsoleerd, waarbij de maximale levensduur van de gebruikte materialen wordt benut? Daarvoor hebben we een circulaire voorzetwand ontworpen, vanuit de visie dat materialen die in een renovatieproject worden toegevoegd, tijdens de sloop niet verloren mogen gaan. Om dit te realiseren maakten we bij het ontwerp (zoveel mogelijk) gebruik van losmaakbare verbindingen. Het ontwerp hebben we getoetst in concreet casusproject, aangeleverd door en in samenwerking met WSP Nederland. Dit bouwbedrijf staat voor ‘bouwen aan de duurzame leefomgeving van morgen’. De casus diende als basis voor de na-isolatiemethode, conceptuitwerking en de bouwfysische toetsing.

Bij het na-isoleren van appartementen verandert de bouwfysische staat van de flat. Uit onze berekeningen volgt dat het concept voldoet aan de gestelde eisen vanuit het Bouwbesluit. Iedere situatie is echter bouwfysisch anders en moet opnieuw getoetst worden, voordat het na-isolatieconcept wordt uitgevoerd. Uit ons afstudeeronderzoek blijkt dat het circulair na-isoleren van een Wederopbouwflat op dit moment nog niet volledig circulair uitvoerbaar is. De uitdagingen zitten vooral in het selecteren van geschikte materialen, en het vinden van voldoende informatie daarover, en het creëren van demontabele concepten. 

Lotte Eijsackers
Mathijs Jacobs 

afstudeerrichting: Bouwtechniek